Anne ile kurulan iliski, çocuk için en temel ihtiyaç

Anne ile kurulan iliskinin çocugun hayati boyunca kuracagi iliskiler için bir temel olusturdugunu belirten uzmanlar, anne ile çocuk iliskisinin çok kiymetli oldugunu vurguluyor. 

Çocugun annesi ile sadece olumlu duygularini degil, öfke, üzüntü ve hayal kirikliklarini da paylastigini kaydeden uzmanlar, “Çocuk bu yogun duygularla bas ederken orada olmak ve hissedebilmek, çocugun ruhsal anlamda güçlenmesini saglayacaktir.” uyarisinda bulunuyor. Uzmanlara göre çocuk agladiginda biran önce sakinlesmesi için yalniz birakmak, stresli oldugunda bunu hemen geçmesi gereken bir sey gibi algilamak ve yok saymak çocugun bu duygularla barisik büyümemesine, bastirmasina ve sonradan zorlanmasina neden olabiliyor.

Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tip Merkezi Çocuk Ergen Psikiyatri Uzmani Yrd. Doç. Dr. Mine Elagöz Yüksel, Anneler Günü dolayisiyla yaptigi açiklamada anne çocuk iliskisinin önemine iliskin degerlendirmelerde bulundu.

Anne, ilk iliski kurulan kisidir

Annenin çocugun hayatinda çok özel bir yeri oldugunu belirten Yrd. Doç. Dr. Mine Elagöz Yüksel, “Anne, çocugun ilk iliski kurdugu kisidir. Ilk dokunuslari, ilk duydugu ses anne karninda ve annenin bedeni ile ilgili olur. Dogdugunda uzak mesafeyi görme yetisinin zayifligiyla en çok annesinin yüzünü inceler, ilk duygu ifadelerini tanir. Verdigi tepkilere annenin cevabi ile kendini fark etmeye, tanimaya, anlamaya baslar. Annesi tarafindan anlasilma ihtiyaci tüm çocuklugu boyunca azalarak da olsa devam eder.” dedi. 

Göz temasi kurmak çok önemli

“Annelik, dogurmak, beslemek ve benzeri fiziksel ihtiyaçlarini karsilamaktan çok ötedir” diyen Yrd. Doç. Dr. Mine Elagöz Yüksel, “Her yapilan “is”, yani fiziksel ihtiyaçlarin karsilanmasi çocukla kurulan bir iliskidir. Örnegin emzirmek, o esnada göz göze gelmekten, rahatlama saglamasindan ayri düsünülemez. Bebegin altini alirken bile kurulan göz temasi, onunla konusulmasi bebek için pisik olmasini engellemek kadar önemlidir.” diye konustu.

Çocugun öfke ve üzüntülerini paylasmak gerekiyor

Anne ile kurulan iliskinin çocugun hayati boyunca kuracagi iliskiler için bir temel olusturdugunu belirten Yrd. Doç. Dr. Mine Elagöz Yüksel, sunlari söyledi:

“Anne ile kurulan iliski, çocugun ilk tecrübesi olup baba, diger aile bireyleri ve sonrasinda arkadaslari, ögretmenleri kisaca hayatina giren diger kisilerle iliskileri için temel olusturur. Insan olusumuzun geregi, barindirdigimiz duygularin yasanildigi, paylasildigi yer olarak da anne ile iliskilerimiz çok kiymetlidir. Anne ile sadece olumlu duygular yani sevinç yasanmaz. Çocugun öfkesini, hayal kirikliklarini, üzüntülerini paylasacagi kisidir anne. Elinden bir sey gelmeyecek olsa dahi çocugu bu yogun duygularla basederken orada olmak ve hissedebilmek çocugun ruhsal anlamda güçlenmesini saglayacaktir. Örnegin çocuk agladiginda biran önce sakinlesmesi için yalniz birakan, stresli oldugunda bunu hemen geçmesi gereken bir sey gibi algilayan, yok sayan, kabullenmeyen anneler çocugun da bu duygularla barisik büyümemesine, bastirmasina dolayisiyla sonradan zorlanmalarina neden olabilir. Çünkü büyüme sadece fiziksel olarak degil ruhsal alanda da gerçeklesir. Saglikli büyüyen çocuk zamanla annesinden ayrilabilen, ihtiyaci oldugunda kolayca gelebilen, kendini taniyan, farkindaligi yüksek, deneyimlemekten korkmayan çocuktur.”

Çocuk adina hareket etmek merakini azaltiyor

“Merak duygusunun ilk olustugu kisi de annedir” diyen Yrd. Doç. Dr. Mine Elagöz Yüksel, “Dolayisiyla ögrenme de anne ile baslar. Anne, bebegin ya da çocugun ilgi alanlarini kesfetmesini takip eden, onu yönlendirendir. Ancak anne her seyin en dogrusunu onun adina bildigi yanilgisina kapilir, ondan önce davranir, ‘onun iyiligi için’ onun adina hareket eder ise çocugunun ögrenme merakini azaltacaktir. Ögrenmesi ve dikkati daha iyi olsun diye çocugu etkinliklerle doldurmak da aslinda tam tersi bir etki yaratacaktir. Kisisel sorumlulugunu almayan, büyüse dahi yemek yedirilen alti temizlenen çocugun özgüveni azalacaktir.” uyarisinda bulundu.

Fazla koruyucu tavirdan uzak durulmali

Annenin baba basta olmak üzere diger bakimverenlere ya da aile bireylerine çocugun hayatinda alan açmasinin önemli oldugunu kaydeden Yrd. Doç. Dr. Mine Elagöz Yüksel, “Annenin digerleri ile iliskisini saglikli tutmasi, çocuga karsi tavirlarinda fazla koruyucu bir rol almamasi, çocugun sinirlarinin gelismesine olanak taniyacak, çocugun sinirlarini bilmesi ise davranislarini kontrol edebilmesine yol açacaktir.” diye konustu.

Anne ile kurulan iliski kendi çocuguna yansiyor

Anne ile kurulan saglikli iliskinin kisinin kendi çocuguna da yansiyacagini belirten Yrd. Doç. Dr. Mine Elagöz Yüksel, “Her anne, anne oldugunda kendi çocukluguna gider, kendi annesi ile iliskisi canlanir. Kendi annesi ile ne kadar saglikli bir iliskisi var ise bu çocuguna da yansiyacaktir. Kendi annesi ile iletisimde problemler yasamis anneler için ise en dogru yol, çocugunu takip ederek zorlandigi alanlarda geçmis iliskisini dönüstürerek kendi çocuguyla yeni bir iliski kurma çabasi olacaktir.” dedi.

Anneler kendini ihmal etmemeli

Günümüzde “anneler kutsaldir” benzeri söylemlerin, bazi anneleri sanki annelik kendisinin yani diger istek ve ihtiyaçlarinin önüne geçmeli, onlari ihmal etmesine sebep olmali düsüncesine itebildigini kaydeden Yrd. Doç. Dr. Mine Elagöz Yüksel, “Her an çocugunu düsünmemek ve onunla olmamak bu annelerde suçluluk duygulari uyandirmaktadir. Oysa ruh sagligi iyi bir çocugun annesinin ruh sagliginin iyi olmasi çok önemlidir. Elbette hayat eskisi gibi olmayacak, çocuga yer açmak adina bazi seyler eksilecek olsa da anne için dengeli bir hayat kurabilmek kendi istek ve ihtiyaçlarini karsilamaktan ya da karsilanmasini talep etmekten alikoymamalidir. Çocugu ile geçirecegi vakit kisitli dahi olsa, örnegin oyun oynarken baska bir seyler düsünmeden orada olabilmek ve oynayabilmek yeterli olacaktir. Tüm annelerimizin anneler günü kutlu olsun.” diye konustu.