Mitral kapak ameliyatlari ister kapak degistirilsin, isterse tamir edilsin gögüs kemigi açilmadan kapali olarak yapilabilir. Mitral kapak kompleks mekanizmasi olan bir organdir. Adeta kalbinizin içindeki mucizedir. Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmani Prof. Dr. Baris Çaynak, mitral kapak ile ilgili en fazla merak edilen sorulari yanitladi…
Mitral kapagin görevi nedir?
Tüm vücuttan gelen oksijenden fakir kan önce kalbin sag tarafina gelir, oradan akcigerlere pompalanarak oksijenlenir ve kalbin sol tarafina gelir. Akcigerlerden dönen oksijenden zengin kan, kalbin bütün vücuda kan pompalayan sol kismina mitral kapaktan geçerek dolar ve tüm vücuda gönderilir. Kalp kasilip tüm vücuda kan pompalarken mitral kapak kapanir ve kan tekrar akcigerlere geri kaçmadan aort damari vasitasiyla vücuda gider.
TEDAVI KISIYE ÖZEL OLMALI
Mitral kapak daralirsa ne olur?
Mitral kapak özellikle çocuk yaslarda geçirilen bakteriyel bir üst solunum yolunu takiben, eklem romatizmasi geçiren kisilerde orta yas döneminde kireçlenerek daralir. Bazen ileri yasla beraber kireçlenmeye bagli olarak da daralabilir. Akcigerden kalbe dönen temiz kan daralan mitral kapaktan geçemezse akciger damarlarinda birikir ve akciger damarinda tansiyon yükselir. Bu kisilerde nefes darligi, çabuk yorulma, çarpinti, akciger ödemi, sik akciger enfeksiyonlari görülür.
Ileri derecede kapak darligi olan kisilerde tek tedavi ameliyatla kireçlenmis kapagi temizleyip, protez bir kapak yerlestirmektir.
Protez mitral kapaklar metal (titanyumdan) veya biyolojik (hayvan kapaklarinin belli laboratuvar islemlerinden geçirildikten sonra insan vücuduna uyumlu bir hale getirilmesiyle yapilir) olabilir.
Metal kapak takilan kisiler ameliyat sonrasi ömür boyu kan sulandirici ilaç kullanmalidir. Aksi takdirde metal kapak üstünde pihti olusabilir ve beyin damarlarina atarak felce sebep olabilir.
Biyolojik kapak takilan kisilerin kan sulandirici kullanmaya ihtiyaçlari yoktur. Ancak biyolojik kapaklar 65 yas altindaki kisilere takilirsa 10-15 yil gibi bir sürede bozularak, tekrar bir ameliyat gereksinimi dogururlar. Bu nedenlerden dolayi kapak degisecekse kisiye özel seçimi hasta ve cerrah birlikte konusarak bulmalidir.
AKCIGERDE KAN VE ÖDEM BIRIKIR
Mitral kapakta kaçak olursa ne olur?
Mitral kapak kompleks mekanizmasi olan bir organdir. Adeta kalbinizin içindeki mucizedir. Mitral kapak yaprakçiklarini kalbin duvarina tipki bir parasütün ipleri gibi ipliksi yapilar vardir. Kalp kasilip tüm vücuda kan pompalarken, bu yapilar kapagin kapali kalmasini saglar. Sayet bu ipliksi yapilar gevser ya da koparsa, kapak tam kapanamaz ve her kalp kasildiginda kanin bir kismi akcigerlere geri kaçar. Bunu takiben akciger damarinda kan birikir ve nefes darligi, çabuk yorulma, akciger ödemi, çarpinti gibi sikayetler ortaya çikar.
Mitral kapaginda ileri derecede kaçak varsa tedavisi ameliyattir. Ameliyatla kapak bir protez kapakla degistirilebilir. Ancak böyle bir ameliyat sonrasi ömür boyu çok kuvvetli kan sulandiricilar kullanmaniz gerekir.
Ikinci ve daha iyi bir seçenek kaçiran mitral kapagi tamir etmektir. Kapak tamirinde kopan ipliksi yapilarin yerine yapaylari konulur. Kapak yaprakçiklarinin tutundugu yapi genislemisse yüzük seklinde bir aparat dikilerek büzülür. Tamir ameliyati sonrasi kan sulandirici kullanmaniza gerek yoktur. Ayrica çalismalar göstermistir ki; tamir ameliyatlari degisim ameliyatlarina göre kalbin ileride olusabilecek kalp yetmezligine karsi daha üstündür.
Kapak tamiri kalp cerrahisinin ustalik isteyen bir ameliyatidir. Hem bu vakalari çok yapmaniz, hem de tecrübeli olmaniz gerekir. Her kalp merkezinde, bütün cerrahlarin yapabilecegi bir islem degildir.
GÖGÜS KEMIGI KESILMEZ
Mitral kapak ameliyati için mutlaka gögüs kemigi açilarak mi ameliyat olmaliyim? Baska bir yöntem yok mu?
Mitral kapak ameliyatlari ister kapak degistirilsin, isterse tamir edilsin gögüs kemigi açilmadan kapali olarak yapilabilir. Bu ameliyatlar kadinlarda sag meme altindan, erkeklerde sag meme hizasindan 4 cm'lik bir kesi ile yapilir. Hastalar genelde "Kalp solda degil mi; neden sagdan yapiyorsunuz?" diye soruyorlar. Ancak mitral kapak kalbin sagina daha yakin yerlesimli oldugu için, bu kesi ile daha uygun ulasilabilir oluyor. Buna ragmen kapali by-pass ameliyatlarini sol meme hizasindan yapmaktayiz.
Kapali ameliyatta yapilan islem açik cerrahiyle birebir ayni olmakla beraber, çok hizli bir iyilesme süreci olur. Hastalar bir gün yogun bakim kalisi sonrasi, 5. gün taburcu olur. Günlük ve is hayati ile ilgili rutinlerine 10 gün içerisinde baslayabilirler. Gögüs kemigi kesilmedigi için her türlü sportif faaliyetlerine aynen devam eder, hastaneden kendi arabalarini sürerek çikabilirler.
Açik ameliyatlarin bir diger dezavantaji yillar sonra büyük ve görünen bir izle hayatiniza devam etmektir. Mitral kapak hastalari genelde 30-40 yas arasi kadin hastalardir. Kapali ameliyatin bütün izleri meme altinda kaldigi için bikini ile denize girseniz bile hiç bir iz görülmez. Ameliyat sizi sosyal hayatinizdan kopartmaz.
4 SANTIMLIK KESIDEN YAPILIR
Baska ameliyatlar da bu yöntemle yapilabilir mi?
Bütün kalp ameliyatlari, by-pass dahil, gögüs kemigi kesilmeden kapali yapilabilir. Sag meme altindan; kalbin sag taraftaki triküspit kapagi, kalp deligi (ASD), kalp tümörü (miksoma) ameliyatlari veya bunlarin birlikte oldugu durumlar yapilabilir. By-pass ameliyatlari sol meme hizasindan 4 cm'lik bir kesiyle, aort kapak ameliyatlari sag köprücük kemigi hizasindan küçük kesilerle yapilabilir.
