Hiç doymuyorum diyorsaniz

Besinlerin yalnizca fiziksel açligi gidermek için kullanilan bir araç oldugunu düsünenlerdenseniz, yaniliyorsunuz. Özellikle yüksek karbonhidrat, yag ve seker içeren besinler, beyindeki ödül mekanizmasini devreye soktugundan, haz vererek zamanla bagimliliga dönüsebiliyor. Böylelikle yemek yemek, özellikle de duygularini saglikli yönetmekte güçlük çeken kisiler için fiziksel bir ihtiyaç olmaktan çikip insanin kaçis alani haline gelebiliyor. 

Yapilan arastirmalar, ihtiyacin üzerinde yemek yeme sebebinin 75 oraninda duygusal duruma bagli oldugunu gösteriyor. Duygular yemek yeme halini yönetirken, beraberinde alinan kilolar yine psikolojik sorunlara neden olabiliyor. Psikolojik, yani duygusal açliktan kurtulmanin en önemli anahtarinin farkindalik oldugunu söyleyen Psikolog Dr. Feyza Bayraktar, duygu durumuna bagli bozuk yeme davranislarinin, bir uzman tarafindan teshis edilmesi ve mutlaka kisiye özel tedavi süreci belirlenmesi gerektiginin altini çiziyor.

Son zamanlarda sikça duyulan “duygusal açlik” ve “duygusal yeme” kavramlari, insanin fiziksel olarak aç olmadigi anlarda, özellikle zorlandigi duygulari yönetmekte güçlük çektigi zaman yemek yemeye yönelmesi olarak özetlenebilir.  

Yemek yemenin, yalnizlik, gerginlik, kaygi, üzüntü, can sikintisi gibi karsisinda zorlanilan duygulardan kaçmak için kullanilan bir araç olmasinin büyük problemlere yol açacagini söyleyen Psikolog Dr. Feyza Bayraktar, duygusal yemenin, sagligi tehdit eden kilo artisi, depresif duygu durumu ve hatta sosyallesmekten kaçinma ile sonuçlanabilecegini belirtiyor. 

Açliginiz psikolojik olabilir

“Can sikintisi, gerginlik, üzgün veya yalniz hissetmeye sebep olan anlarda yemek yemeye yönelmek, sadece kilo almaya neden olmakla kalmiyor” diyen Bayraktar, fazla yemeye sebep olan problemlerin altinda yatan nedenlerin çözülmedigi durumlarda, insani bir kisir döngüye soktugunun altini çizerek sözlerine söyle devam ediyor: “Duygusal yeme, insanin odaginin yemege ve karnindaki doluluga odaklanmasina, böylece içinde bulundugu sikintili duygu halinden uzaklasmasina sebep olur. Sonrasinda ise, kisi çogunlukla pismanlik ve suçluluk hisseder. Evde yalnizken sürekli bir seyler atistirmak, mide iyice dolmadan yataga gidip uyuyamamak zamanla aliskanlik haline gelir. Fazla yeme, ardindan gelen suçluluk ve pismanlik duygusu, kisiyi daha da fazla yemeye iter; böylece, insan kendisini içinden çikilmasi zor bir döngü içinde bulur.”

Kisiden kisiye göre degisiklik gösteren duygusal yeme hali sebeplerinin, stresi saglikli sekilde yönetememek, yeterli sosyal destegin olmamasi, insanin sürekli kendi kendini elestirmesi gibi birçok farkli psikolojik etkenden de kaynaklanabildigini söyleyen Bayraktar, bozuk yeme davranisinin, kisinin diger psikolojik problemleri ile bas etme yöntemi olabilecegini ve bu nedenle de ihmal edilmemesi gerektigini belirtiyor.

“Bir uzman tarafindan teshis ve tedavi edilmelidir”

Kisinin saglik durumunun bir hekim tarafindan degerlendirilip bozuk yeme davranisina sebep olan veya bozuk yeme davranisinin sebep oldugu bir saglik problemi olup olmadiginin tespit edilmesinin oldukça önemli oldugu belirten Bayraktar, psikolojik destek sürecine olabildigince erken baslanmasinin, duygusal yemenin üstesinden gelmek için atilmasi gereken ilk adim olarak tanimlayarak sözlerine söyle devam ediyor: “Duygusal yeme veya diger bir adiyla duygu duruma bagli bozuk yeme davranisi, bir uzman tarafindan teshis edilmeli ve kisiye özel tedavi süreci belirlenmelidir.”