Izmir Gazeteciler Cemiyeti’nin 44 aydir yürüttügü ‘Güçlü Gazeteci, Özgür Medya’ programinin ilk bölümünün kapanis zirvesi kapsaminda düzenlenen ‘Türkiye’de ve Avrupa Birligi’nde Bagimsiz Gazeteci Olmak’ konulu atölye çalismasi tamamlandi. Zirvede bagimsiz gazetecilik için izlenilmesi gereken yollar ve yurtdisi örnekleri tartisildi
Izmir Gazeteciler Cemiyeti (IGC), Avrupa Birligi (AB) tarafindan finansal destegi ve Türkiye Gazeteciler Sendikasi (TGS) is birligi ile yürütülen ‘Güçlü Gazeteci, Özgür Medya’ Programi’nin 44 aylik süreci kapsayan projenin ilk döneminin kapanisi gerçeklestirildi. :Basarili bulunarak 3 yil daha uzatilan projenin ilk bölümünün kapanisi, Türkiye’de ve Avrupa Birligi’nde Bagimsiz Gazeteci Olmak’ konulu uluslararasi bir çalistay ile tamamlahdi. IGC Uluslararasi Basin Merkezi’nde gerçeklesen programa, Izmir medya temsilcileri ve yabanci gazeteciler katildi.
Bagimsiz gazeteciligin dünyadaki örneklerini ve deneyimlerini gazeteciler Stelyo Berbarakis, Alexandra Enberg paylasirken, dünya genelinde bagimsiz gazetecilere destek olmak için çalisan Article 19 Platformu temsilcisi Suay Boulougouris de Türk gazetecilere sagladiklari destekleri paylasti. Çalistay gazeteci Prof. Dr. Dogan Tiliç’in düzenledigi atölye çalismasi ile sona erdi. IGC Projeler Koordinatörü Reyhan Senay, Özgür Gazeteci Güçlü Medya projesinin 3 yil daha devam edecegini duyurdu.
SISTEMATIK BIR BASKI SÜRECI IÇINDEYIZ
Uluslararasi Bagimsiz Gazetecilik Zirvesi’nde konusan Izmir Gazeteciler Cemiyeti Baskani Dilek Gappi, Türkiye’nin uzun zamandir zorlu bir süreçten geçtigine dikkat çekerek “Sistematik bir baski süreci içindeyiz. Biz bunu çok derinden yasiyoruz” diye konustu.
Türk medyasinda bagimsiz gazeteciligin devam etmesinin tek yolunun birlikte mücadeleden geçtigini aktaran Baskan Gappi, “Basin özgürlügü için ‘örgütlü gazeteciler ve güçlü medya’ projesini baslattik. Projeyi Izmir’de birkaç ayaga oturttuk. Ilk ayagi egitimler olarak yaklasik 500’e yakin meslektasimiza düzenli en az 3 aylik egitimler verdik. Egitimler gerçekten basarili bir sekilde devam ediyor. Onun ötesinde son yillarda medyanin geldigi düzenden dolayi issiz genç gazeteci sayisinda artis var. Onlarin meslekteki baginin oldugunu hissettirmek adina telif destegi verdik. Dogru projelerde bir araya gelebiliyorsak, gazetecilerin çalisma seklini kolaylastiracak bir zemin hazirliyorsak bu birlikte ve örgütlü hareket etmemiz sayesinde oluyor” ifadelerini kullandi.
TÜRKIYE ZOR BIR SÜRECE GIRIYOR
Türkiye Gazeteciler Sendikasi (TGS) Genel Baskani Gökhan Durmus da kamuoyunda ‘Dezenformasyon Yasasi’ olarak bilinen kanun teklifine iliskin verilen mücadeleye degindi. Yasa teklifinin simdilik geri çekildigini hatirlatan Durmus “Önümüzde seçimler var ve Türkiye yogun bir baskiyla karsilasacagi bir sürece giriyor. Diyarbakir’da 15 meslektasimizin tutuklanmasi da tesadüfi degildi. Sansürlerin artacagi, erisim engellerinin artacagi bir sürece giriyoruz. Bu süreçte bunun karsisinda gazetecilerin örgütlü gücü duracak. Gazeteciler olarak birlikte durabilirsek bu saldirilari asabiliriz” sözlerini kaydetti.
IKI YAKA ARASINDA GAZETECILIK
Türkiye ve Yunanistan’daki basini degerlendiren Stelyo Berbarakis, iki ülke arasindaki iliskilerin kamuoyuna dogru yansitilmasi için iki yaka arasindaki gazetecilerin eskiden oldugu gibi yeniden bir araya gelmesi gerektigini söyledi. Basin özgürlügünün Yunanistan’da Türkiye’ye göre biraz daha iyi oldugunu söyleyen Berbarakis, Yunanistan’da da baski araçlarinin olduguna dikkat çekti. Berbarakis, “Yunanistan da Türkiye’den artisi yok. O da hemen hemen basin özgürlügü konusunda Türkiye gibi” dedi. Berbarakis, “Gazetecilerin yeniden iki ülke arasindaki iletisim için gidip gelmesi gerekir. Iki ülke arasindaki sorunlarin kamuoyunda daha iyi anlasilmasi ve objektiflik anlaminda bu degerli. Benim kafamda öyle bir hayal var. Eskiye dönelim. Gazeteciler birbiriyle tanissin” sözlerini kaydetti.
BAGIMSIZ GAZETECILIK IÇIN SISTEM DEGISMELI
Toplumsal kültürdeki farkliliklarin medya üzerindeki baski unsurlarini da olumlu ya da olumsuz yönde etkiledigini söyleyen Prof.Dr.Tiliç, gazetecilerin etik davranislarini etkileyen kosullari siraladi. Gazetecilerin etik ve bagimsiz davranislarini asagidan yukariya siralayan Prof.Dr.Tiliç, “Kitle, Gazeteci, Medya Kurumlari, Medya Sahiplik Yapisi, Medya Atmosferi. Bu basliklar iç içe geçen halkalar halinde gazeteciyi etkiliyor” dedi. Medyanin bagimsiz olmasi için asagidan yukariya etkinin olmasi gerektigini söyleyen Prof.Dr.Tiliç, “Artik medya sahipleri gazetecilikten baska her isi olan dev aktörler. Siyanürle altin ariyorlar siz o patronun gazetesinde siyanürle altin aramanin dogaya zararlarindan bahsedeceksiniz. Bu mümkün degil. Medya kuruluslarinin kendi tarihleri de yayin türünü etkiliyor” sözlerini kaydetti. Medya atmosferinin gazetecilik meslegini etkiledigini dile getiren Prof. Dr. Tiliç, “Bu sistemin bütünü degismeden biz bagimsiz gazetecilik yapamayiz. Asil mesele sistemin bütününü degistirmek” dedi. Gazetecilerin tüm toplumsal mücadelenin parçasi olmasi gerektigini dile getiren Tiliç, “Emekçiler, yoksullar, isçiler medyadan kayboldular. Görünmez oldular. Geleneksel medya sahipligi yapisinda sag gazetelerin bile isçi sendika sayfalari vardi. O sayfalar yeni medya sahipligiyle birlikte hizla medyadan görünmez oldular” sözlerini kaydetti. Medya atmosferinin olabildigince demokratiklestirilmesi için örgütlü mücadele edilmesi gerektigini aktaran Tiliç, zirvenin sonuç bildirgesini gazetecilerle olusturdu.
‘Türkiye ve Avrupa Birligi’nde Bagimsiz Gazeteci Olmak’ Çalistayi Sonuç Bildirgesi
1-Bagimsiz ve özgür bir gazetecilik mücadelesi özgür ve demokratik bir toplum mücadelesinden ayri düsünülemez.
2-Siyasal iktidarlarin ve medya sahiplerinin gazetecilerin bagimsizlik ve özgürlügünü sinirlayan baskilarina karsi güçlü bir karsi durus örgütlenmelidir. Bagimsiz, özgür gazetecilik etkin ve sözde kalmayan yasal, anayasal güvence altina alinmalidir. Siyasal partiler bunu programlarina almaya zorlanmalidir.
3-Gazetecilerin mesleki birikim ve donanimlarini arttiracak programlar yayginlastirilmali, yeni iletisim teknolojileri ve dijital medya konusunda yetkinlesmeleri saglanmalidir. Iletisim sürecinin temel aktörü olan gazetecilerin dil bilen, belli, alanlarda uzmanlasmis nitelikli meslek erbaplari olmalari saglanmalidir.
4- Gazetecilerin örgütlülügü güçlendirilmeli; yerel, ulusla ve uluslararasi dayanisma aglari örülerek pekistirilmelidir.
5-Bagimsiz ve nitelikli haber üretimi için alternatif finansal destek modelleri gelistirilmelidir.
6- Vatandaslarin dogru ve gerçek haber talep eden bir bilinç ve duyarlilik düzeyine tasinmasi için çabalar sarf edilmelidir.