Bugün, 1 Temmuz 2024 Pazartesi
10647,91%-0,31
32,62% -0,25
34,99% -0,54
2450,26% -0,29
3971,42% 0,45
Koronavirüs derdimiz bitmek bilmiyor. Kaygilarimiz maalesef çig gibi, önümüzü pek göremiyoruz. Bu süreçte bulunan asilarin hangisinin en etkili olduguna dair fikir edinmeye çalisiyoruz.
Milliyet'te yer alan habere göre, BioNTech asisi ilk olarak Almanya'da yasayan milli gururumuz iki Türk bilim insani tarafindan bulundu. BioNTech ve ABD merkezli Pfizer'in birlikte gelistirdikleri Koronavirüs asisinin bugüne kadar yüzde 95 oraninda bir basariya ulastigi bildirildi. Özetle BioNTech Almanya merkezli bir asi ve dünyada kullanimi oldukça yaygin.
BioNTech asisini kullanan ülkeler arasinda ise ABD, Ingiltere, Israil, Almanya, Italya, Fransa, Birlesik Arap Emirlikleri, Ispanya, Sili, Polonya, Kanada, Romanya, Japonya, Güney Kore, Avustralya ve Türkiye yer aliyor.
BioNTech'ten sonra gelelim Sinovac asisina... Sinovac asisi ise Çin çikisli bir asidir. Farkindaysaniz 'Çin asisi' ifadesini kullanip bir ötekilestirme yapmiyoruz. Sinovac Çin menseli bir asidir.
Peki hangi ülkeler bu Sinovac asisini tercih ediyor? Türkiye, Ukrayna, Endonezya, Brezilya, Malezya, Tayland, Sili, Kolombiya, Laos ve Uruguay Sinovac asisini kullanirken Tayland, Filipinler ve Malezya'nin da bu asiyi kullanmakla ilgili olan talepleri su an degerlendirme asamasinda.
Kimler hangi asiyi yaptirmali?
Dünya genelinde 5 tane asi bulununca haliyle insanlar bu asilardan hangilerinin en etkili asi oldugunu merak ediyor. Elbette merak etmek serbest fakat hangi asiyi uygun görüyorsaniz o asiya ulasma lüksünüz biraz yok gibi. Karar alma mekanizmalari hangi asilari tercih ediyorsa ve satin aliyorsa vatandaslari için onu uygun görüyor. En yaygin olanlar BioNTech ve Sinovac asilari oldugundan biz de hangi asinin en iyi oldugundan ziyade sizin için uygun olan asinin arastirmasini yaptik.
Bu konu ile ilgili Türkiye'den Saglik Bakani Fahrettin Koca'nin yaptigi açiklamaya göre, eger alerjik bünyeniz varsa mRNA asisi yerine alerjik bünyelerde daha az yan etki yapan inaktif asi olan Sinovac asisini yaptirabilirsiniz.
Yapilan çalismalara göre sadece BioNTech degil diger mRNA asilarinin daha çok reaksiyon yaptigi gözlenmis. Ayrica, mRNA asilari, inaktif asilara göre daha güçlü bagisiklik yaniti yapiyor, immün sistem üzerine uyarici etkisi daha fazla oldugu için. Dolayisiyla, bagisikliginiz düsükse mRNA asisini tercih etmelisiniz.
Obezitesi bulunanlar, böbrek yetmezligi, seker hastaligi olanlar, kanser tedavisi görenler veya çesitli hastaliklari nedeniyle bagisiklik sistemini baskilayan ilaç kullananlar, eger seçeneklere sahipseniz mRNA asisi olan BioNTech asisini tercih edebilirsiniz. Fakat bu demek degil ki inaktif asi sizin için uygun degil. Bu hastaliklara sahip bireylerde de inaktif asi etkisini gösterir ve korur.
BioNTech asisinin artilari ve eksileri neler?
Pfizer ile Alman BioNTech'in gelistirdigi, halk arasinda Pfizer olarak bilinen fakat gerçek adi Comirnaty ya da 'BNT162b2' olan Koronavirüs asisinin etkinlik orani yüzde 95 olarak belirtildi. BioNTech asisi olmak isteyen biri 3 hafta arayla 2 doz halinde asilaniyor.
BioNTech Avrupa'da ve dünya genelinde yaygin olarak kullaniliyor ve hemen hemen ilk tercih edilen asilardan biridir. Olumlu yönleri ve etki alani yüksek oldugu gibi dezavantaji da bulunuyor. Bu asinin digerlerine göre en büyük dezavantaji eksi 70 derece muhafaza edilmesinin gerektigi. Depolamada ve lojistikte altyapi yetersizligi yasandiginda asilarin hizli ve sorunsuz bir sekilde dagitilmasi çok mümkün olmuyor. Dolayisiyla bu da tercih edecek ülke için bir kriter sebebi olmus oluyor.
Geçtigimiz günlerde Japonya'da 1032 doz Pfizer/BioNTech'in asisinin, muhafaza edildigi derin dondurucunun çalismamasi sonucu kullanilamaz hale geldi. Bu da ülke genelinde büyük bir sorusturmaya sebep oldu. Yalnizca Japonya örnegine bakarak bile Biontech'in saklama kosulunun hassasiyetini görebilmek mümkün.
BioNTech'in yan etkileri neler?
Yapilan arastirmalara göre BioNTech asisinin asi yerinde agri, halsizlik, bas agrisi, ateslenmek disinda büyük bir yan etkisi yok. Bu belirttigimiz yan etkileri de oldukça nadir rastlanan etkiler, bunu da söylemekte fayda var.
Sinovac asisinin artilari ve eksileri neler?
Peki Sinovac asisinin artilari ve eksileri neler? Çin menseli Sinovac asisinin etkinlik oraninin ülkeden ülkeye degistigini söylemek mümkün. Mesela Brezilya'da yapilan testler sonrasinda Sinovac asisinin etkinlik oraninin yüzde 78 olarak açiklandigini görüyoruz. Bu durum Türkiye'de degisiklik gösteriyor. Türkiye'de sürdürülen Faz-3 çalismalarina iliskin ön degerlendirme raporunda görüyoruz ki Sinovac asisinin yüzde 91.25 oraninda etkili oldugu belirleniyor.
Peki Sinovac asisinin dezavantajlari neler? Sinovac asisi ile ilgili herhangi bir dezavantaj belirtilmedigi gibi BioNTech'in saklama kosullarinin getirdigi dezavantaj Sinovac asisinda bulunmuyor. Çünkü Sinovac asisi 2 ile 8 derece sicakliginda buzdolabinda muhafaza edilebiliyor. Tabii bu basli basina bir tercih sebebi degildir yanlis anlasilmayalim hemen.
Sinovac asisinin yan etkileri neler?
Sinovac asisinin yan etkilerine gelecek olursak asilama sonrasi görülebilecek etkiler; yorgunluk, bas agrisi, ates, titreme, kas/eklem agrisi, kusma, ishal, asi uygulanan bölgede agri, kizariklik, sislik gibi hafif etkiler seklindedir. Tipki BioNTech ve diger asi türlerinde oldugu gibi bu asida da yan etkiler oldukça nadir görülüyor.
