BELEDİYE MECLİSİ DEPREM GÜNDEMİ İLE OLAĞANÜSTÜ TOPLANDI
Afyonkarahisar Belediye Meclisi deprem gündemi ile olağanüstü toplandı. Toplantıda İmar Komisyonu tarafından hazırlanan tavsiye niteliğindeki 11 madde meclise sunuldu.
Afyonkarahisar Belediyesi, şehrin tüm dinamikleriyle depreme hazır bir kent haline getirilebilmesi amacıyla ilgili teknik odaların temsilcileri ve belediyenin ilgili komisyonlarının katılımıyla deprem afeti öncelikli toplantılar gerçekleştirmişti. Toplantılar sonucu konu ile ilgili ortaya çıkan tavsiye niteliğindeki kararlar ve yapılacak çalışmalar Belediyemiz tarafından olağanüstü toplantıda gündeme alınarak kamuoyuyla paylaşıldı.
6 Şubat depremleri ardından seferberlik ilan eden Afyonkarahisar Belediyesinin ana gündemi deprem. İmar Komisyonu, güvenli ve depreme dayanıklı yapıların oluşturulmasına yönelik tedbirler alınması için hazırladığı tavsiye kararlarını Afyonkarahisar Belediyesi Meclisi'ne sundu. Afete hazır bir Afyon için çalışmalar sürdüren Belediye Başkanımız Mehmet Zeybek başkanlığında yapılan toplantıda İmar Komisyonu tarafından hazırlanan 11 maddenin sunumu yapıldı.
TAVSİYE NİTELİĞİNDEKİ 11 MADDE KABUL EDİLDİ
Tavsiye niteliğindeki kararlar oy birliği ile kabul edildi. Toplantıda meclis üyeleri de Zeybek Başkan’a teşekkür ederek depreme hazırlık ve önlem almak adına yapılan bu davranışın yerinde bir karar olduğuna dikkat çekti. Öte yandan meclis üyeleri kendi fikirlerini de kamuoyu ile paylaşırken 6 Şubat depremlerinin 11 ilde ortaya koyduğu yıkım sinevizyondan izlettirildi.
“İMAR KOMİSYONU CİDDİ BİR ÇALIŞMA YAPTI”
Toplantının açılışında Başkanımız Mehmet Zeybek böyle bir acının bir daha yaşanmaması temennisinde bulunarak Belediyenin deprem bölgelerinde yaptığı hizmetleri aktardı. Alınacak kararın hayırlı olmasını dileyerek yaptığı konuşmada; “1 Mart'ta yapmış olduğumuz meclis toplantısında depremle alakalı olağanüstü meclis toplantısı yapalım diye bir karar çıktı. Şimdi olağanüstü meclis toplantımızı gerçekleştirmek üzere bir araya geldik. Alacağımız kararların ilimize ve ülkemize hayırlı neticeler vermesini temenni ediyorum. Bu toplantımızın ana maddesi deprem ile alakalı. 6 Şubat'ta hepimizi derinden üzen ciddi bir depremle karşı karşıya kaldık. Aşağı yukarı 48 ile 50 bin civarında insanımızı kaybettik. Cenab-ı Hak onlara rahmeti ile muamele etsin. Yaralılarımıza da şifa versin. Tabii hepimiz biliyoruz. Türkiye bir deprem ülkesi. Deprem uzmanlarının söylediğine göre dünyadaki fay hatlarının neredeyse yüzde 50'den fazlası Türkiye'de bulunuyor. Ona göre de bizim tedbir almamız gerektiğine inandık. Hele hele bu depremden sonra Doğu Anadolu ve Kuzey Doğu Anadolu fay hatlarının aynı anda kırılmasından dolayı ciddi bir can kaybı oldu, ciddi bir hasarla karşı karşıyayız. Birçok arkadaşımız belki gitti gördü, çoğumuz da televizyondan bunu izledik. Tabii burada imalat hataları da var. Uzmanların söylediğine göre yerleşim alanı olarak seçilen yerlerde de hatalar var. Uygulamada hatalar var. Afyon olarak biz de birinci derece deprem kuşağında yer alıyoruz. Tabi Doğu Anadolu ve Kuzey Doğu Anadolu fay hattı gibi büyük fay hatlarının olmadığı ama küçük küçük de olsa kırılmamış fay hatlarına sahip bir iliz. Bunları da göz önüne alarak arkadaşlarımız, imar komisyonumuz ciddi bir çalışma yaptılar. Allah kendilerinden razı olsun. Çok çok teşekkür ediyorum. Oraya gidip de görüp gelen arkadaşlarımız da var komisyon içerisinde. Onlar da tecrübelerini, gördüklerini aktardılar. Oraya gidip fotoğraflayıp da getirdiğimiz fotoğrafları da komisyona gösterdik. Onlardan da bir slayt hazırlandı. Biraz sonra onu da arkadaşlarımız gösterirler.”
“İNSANIMIZIN YAŞAMINI SÜRDÜRMESİNDEN YANAYIZ”
“Tabi biz büyükşehir olmadığımız için imar yasasını yapma gibi bir yetkimiz yok. Ama meclis olarak bir tavsiye kararı, komisyonun yapmış olduğu çalışmaları tavsiye kararı alma yetkimiz var. Biz tavsiye kararı alacağız ama uygulamada kesinlikle bunu uygulayacağız. Bundan geri dönüşümüz yok. Çünkü yasal olarak hakkımız diye gelecek olanlar olursa da her türlü riski de göğüslemeye hazırız. Çünkü biz insanımızın yaşamını sürdürmesinden yanayız. Yaşamasından yanayız. Yoksa her türlü olumsuzluğa göz yumacak olursak, işte 11 ili kapsayan, aşağı yukarı 13 buçuk milyon nüfusun yaşadığı bir bölgede olan depremle biz karşılaşmayacağız diye bir garantimiz yok. Depremin olduğu ilk günden itibaren Hükûmet yetkililerimiz, bakanlarımız, sivil toplum örgütleri, belediyelerimiz hepsi de “ben Bu işin neresindeyim?” demeden bilfiil kendine görev kabul edip orada deprem bölgesinde yer aldılar. El birliği, gönül birliği yaparak bu birlikteliği tüm dünyaya gösterdiler. Afyon olarak biz de ikinci günden itibaren Hatay merkezle eşleştirdiler. Hatay merkezde idik. Orada merkezde aşevimizi kurduk, çadırımızı kurduk. Sabah kahvaltısı, öğlen yemeği ve akşam yemeği olmak üzere günlük 15 bin kişiye yemek çıkardık. Kamyon ve iş makinaları olarak 84 aracımız şu an için hala deprem bölgesinde. 15 gün Hatay merkezde görev yaptıktan sonra eski Çevre Şehircilik Bakanı şu anda bizim Yerel yönetimlerden sorumlu Genel Başkan Yardımcımız Mehmet Özhaseki Bey bir toplantı yaptı Hatay'da. Orada eşleştirmeler yaptılar. İlk toplantıyı İskenderun'da yaptılar. İkinci toplantıyı Hatay Antakya da gerçekleştirdik. Hatay merkezde Konya Büyükşehir, Bursa Büyükşehir, Kocaeli Büyükşehir, Afyonkarahisar, Nevşehir, Yozgat, Isparta illeri ve ilçeleri merkezdeydi. Denizli Büyükşehir, Üsküdar, Ankara Altındağ, Antalya, Kepez ve Serik belediyeleri İskenderun'da idi. İkinci toplantıda Denizli Büyükşehir Belediye Başkanı “Sayın Bakanım bizde il yok, Afyon’u bize verin” dedi. Geçtiğimiz mecliste de karar aldık. Biz İskenderun ile eşleştik. Şu anda ekiplerimiz İskenderun'da. Altyapı çalışmalarında, çadır kentlerin oluşumunda, yine konteyner kentlerin oluşumunda bilfiil çalışıyor. Hatay milletvekilleri, hepsi de özellikle teşekkür ediyor. “En disiplinli çalışan belediye Afyonkarahisar” dediler. İskenderun’da görevimiz bittiği zaman herhalde Hatay merkeze çekecekler. Ekip arkadaşlarımız orada görev yapmaya devam ediyorlar. Cenab-ı Hak böyle bir felaketi bir daha yaşatmasın diyoruz. Deprem uzmanları özellikle ifade ediyorlar ki; “İngiltere'de olmuş olsaydı İngiliz hükümeti bu işin altından kalkamazdı.” Bizdeki bu yardımseverlik, birliktelik, partisi, siyasi görüşü her ne kadar farklı da olsa orada yaşayan bizim insanımız, insanımıza elbirliği ile yardım etme alışkanlığımız var. Allah bu özelliğimizi de bizden almasın diyorum.” Diye konuştu.
MECLİSE SUNULAN TAVSİYE NİTELİĞİNDEKİ O RAPOR
Belediye Meclisinin 15.03.2023 tarih ve 130 sayılı kararı ile komisyonumuza havale edilen, Deprem kuşağında yer alan ülkemizde; 06.02.2023 tarihinde Kahramanmaraş ili Pazarcık merkezli 7,7 büyüklüğünde ve Elbistan Merkezli 7,6 büyüklüğünde meydana gelen depremde binlerce yapı yıkılarak ya da ağır hasar alarak can ve mal kayıplarına neden olmuştur.
İlimiz Merkez de yapılan uygulamalarda 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili yönetmelikleri, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği ve ilgili şartnameleri dikkate alınarak ilgili ruhsat eki proje incelemeleri yapılmaktadır. Ancak olası bir afet durumunda can ve mal kaybının önlenmesi amacıyla ilimiz merkez ilçesinde de bazı önlem ve tedbirler alınması zorunluluğu hasıl olmuştur. Bu bağlamda Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği 69. Maddesinde 2. Fıkrasında “Bu Yönetmeliğin birinci, ikinci, altıncı, yedinci, sekizinci, dokuzuncu bölümleri, geçici maddeleri ile 19 uncu ve 20 nci maddelerinde yer alan hükümler, planlarla ve ilgili idarelerce çıkarılacak yönetmeliklerle değiştirilemez ve planlarda bu hükümlere aykırı olarak getirilecek hükümler uygulanamaz. Ancak ihtiyaç duyulması halinde, bu Yönetmeliğin değiştirilemeyen hükümlere aykırı olmamak kaydı ile idarelerin imar yönetmeliklerine eklenecek yöreye özgü ilave tanımlar bu kapsamda değerlendirilmez.” hükmünce gerekli görülmesi halinde ilgili idareler yapılacak uygulamalarda değişiklikler yapabilmektedir. Yukarıda açıklanan gerekçelerden dolayı ilimiz merkezde yapılacak projelerde dikkat edilmesi gereken hususlar konusunda Belediye Meclisinde görüşülerek karar alınması isteği incelendi.
Komisyonumuz; yukarıda açıklanan gerekçelerden dolayı ilimiz merkezde yapılacak projelerde dikkat edilmesi gereken hususlar aşağıda listelenmiştir.
1. İmar planlarımızda TAKS/KAKS verilen alanlarda emsal üzerinden değerlendirme yapılmasının 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili yönetmeliklerine göre talep edilmesi halinde ada bazında imar plan tadilatı yapılarak desteklenmesi,
2. İmar planlarımızda asma katlı işyeri yapılması zorunlu bölgelerde, asma katın yapılmasının zorunlu tutulması, projeler üzerinde ilgili yönetmelikler göz önünde bulundurularak KAKS/EMSAL hesabının bu doğrultuda yapılması, asma katın 3194 sayılı İmar kanunu ve ilgili yönetmeliklerine uygun şekilde yapılabilecek maksimum alanın tamamının, konsol çıkma yapılmaksızın, inşa edilmesinin sağlanması,
3. Yumuşak kat düzensizliğinden kaynaklı ağır hasarların önüne geçilmesi adına kolon-kiriş çerçeve sistemi dışında kalan konsol çıkmaların açıklıklarının 1,5 m ile sınırlandırılması, (mesnetten sonraki açıklık)
4. İlimizde yapılacak olan Bodrum+4 katlı yapılarda; taşıyıcı sisteme dahil perde oluşturulmasının ve söz konusu perdelerin x ve y yönünde, binanın en dış akslarından başlanarak bina cephelerine paralel olacak düzenli bir şekilde dağılımının sağlanmasının, zemin katı işyeri olan binalarda oluşturulacak perde oranının min 0,01 olmasının sağlanması,
5. Burulmanın önlenmesi adına; ağırlık merkezi ile rijitlik merkezinin çakışması, çakıştırılamaması durumunda ise mümkün mertebede birbirine yakın olmasının sağlanması,
6. Bodrum kat etrafının panel perde yapılarak rijit tanımlanan bir yapı tasarımı oluşturulması ile bodrum katın olası bir zemin hareketinde zeminle birlikte hareket etmesinin sağlanması ve üst yapı tasarımını statik olarak rahatlatılması,
7. Bodrum katlarda kolon sıfırından oluşturulan bant pencereler; bitişiğinde bulunduğu kolonlarda olası bir deprem hareketi altından kısa kolon oluşumuna dolayısıyla bu bölgelerden kolonların hasar almasına sebep olduğundan; bant pencerelerin kolon sıfırından yapılmaması,
8. Çiroz imalatlarında sıkıntılar yaşanması sebebiyle, olası bir deprem yükü altında kolonlardaki filiz donatılarının açılmasının engellenmesi amacıyla, kolonlarda çiroz uygulamasından ziyade mümkün mertebede çift etriye uygulanmasının zorunlu tutulması,
9. EMSAL alanı kalması durumunda çatı katında dubleks yapılar düzenlenmesi muhtemel bağımsız bölüm piyeslerinde yapılacak çatılarda kolon-kiriş taşıyıcı çerçeve sisteminin çatı katında da oluşturulması ve taşıyıcı sistem bütünlüğünün sağlanması,
10. Binalar için açıklanmış ve güncel yönetmeliklerde geçen don derinliği haritasının ve gerekli tedbirlerin bulunmaması sebebiyle bu ölçü tamamen kullanıcının ve proje müellifinin insiyatifine bırakıldığı tespit edildiğinden, yapıların temellerinde en azından Karayolları Genel Müdürlüğü Teknik Şartnamesinde (2006) yer alan don penetrasyon derinliğinin sağlanması adına temel üst kotunun min -0,80 m’ de yapılmasının sağlanması ve sözü geçen şartnamede yapılacak düzenlemelerin de uygulanmasının sağlanması,
11. Ayrıca ilimizdeki yapılarda düzenli ve geniş alana oturan taban alanının olmaması sebebiyle bodrum katlı yapı tasarımının deprem etkisi altında devrilme riskine karşı avantaj sağlayacağı ve binaların, genel mühendislik kabulleri çerçevesince bina kat sayısının en az 6 da 1 oranında gömülmesi gerektiği,
Belediyemiz mücavir alan sınırlarında bulunan tüm binalarda gerek mimari gerekse depremsel etkilerden dolayı yapılması gereken müştemilatların (ısınma ihtiyacının karşılanması için gerekli olan teshin merkezi, kömürlük gibi depolama alanları; otopark yönetmeliğince yapılması gerekli olan otopark alanları vb.) öncelikle bodrum katlarda sağlanması gerektiği düşünülmektedir.
6 Şubat Kahramanmaraş depremi ile yeraltı su seviyesini yüksek olduğu alüvyon zeminlerde inşaa edilen yapıların deprem etkisi altında bina-zemin ilişkilerinin daha da zayıf etki gösterdiği görülmüştür.
(Z+A+1+2+3), (Z+1+2+3) kat ve üzeri binalarda ilave olarak 1 Bodrum kat yapılmasının sağlanması, yeraltı su seviyesinin yüksek olduğu alüvyonlu zeminlerde uygulanacak (B+Z+A+1+2+3), (B+Z+1+2+3) kat ve üzeri binalarda temel altında zeminden kaynaklı sıvılaşma probleminin giderilmesi için; parselin konumu ve zeminin fiziksel özelliğine uygun olan zemin iyileştirmesi yöntemlerinden (taş kolon, dip mix, jet grout, donatılı ve ya donatısız kazık) herhangi birinin yapılmasının sağlanmasının, doğru olacağı düşünülmektedir.