“Ercişli Aşık Emrah çağının Yunus’udur

Araştırmacı Yazar Bekirhan Ercişli Aşık Emrah’ın son yıllara kadar Erzurumlu Emrah ile karıştırtıldığına halbuki aralarındaki farka dikkat çekerek “ Türklerin Anadolu’yu yurt tutmasıyla taşınan bu geleneğin en önemli isimlerinden biri de Saz Şairi Ercişli Âşık Emrah’tır. Çoğu zaman Erzurumlu Emrah’la karıştırılıp, şiirlerin pek çoğu “Emrah” mahlası kullanan başka şairlere mal edilen Ercişli Emrah, 16. yüzyılın sonlarıyla 17. yüzyılın başlarında yaşamış, başta Türkiye ve Azerbaycan olmak üzere o havalide anlatılan Emrah ile Selvihan adlı hikâye, onun hayat hikâyesidir.

Ercişli Emrah’ı Fuad Köprülü gibi edebiyatımızın önemli isimlerinden biri ortaya koyup karanlıkta kalan aşığı gün yüzüne çıkartmıştır. Araştırmacılar iki Emrah’ın şiirlerini birbirinden ayırt etme konusunda bazı ölçütler koymuşlardır. Buna göre Erzurumlu Emrah in divan şiirinin etkisinde olduğu görülür. Oysa Ercişli Emrah’ın şiirlerinin bütünü halk şiiri tazındadır. Erzurumlu Emrah'ın medrese öğrenimi görmüş olmasına karşılık, Ercişlinin öğrenim durumu hakkında bilgimiz yoktur; ancak babası da aşık olduğu için, onun sınırlı da olsa eğitim aldığını söyleyebiliriz.

Ercişli Emrah'ın badeli olmasına karşılık, Erzurumlu bade içmemiştir. Erzurumlu medreseye devam ettiği için halk şiiri türlerinin yanında divan, kalenderî, semaî ve gazel gibi türlerde de yazmıştır. Onu bu yönüyle bir âşıktan daha çok "kalem şairi" sayabiliriz. Ercişli Emrah ise aruzu bilmemektedir, şiirlerinin tamamını hece vezni ile söylemiştir.

Ercişli Emrah araştırıcıları onun bütün şiirlerine ulaşamamışlardır. Erzurumlu Emrah'ın ise elimizde divanı bulunmaktadır. Ercişli Emrah'ın şiirleri Erzurumlu Emrah'ın dışında Karacaoğlan, Bayburtlu Zihnî ve Develili Seyrânî ile de karışmıştır.

Ercişli Emrah'ın hayatı etrafında oluşan Ercişli Emrah ile Selvihan Hikâyesi sevda konulu hikâyelerdendir. Oysa Erzurumlu Emrah'ın hayatı etrafında böyle bir hikâye oluşmamıştır.

Ercişli Emrah'ın şiirlerinde Van Ercişten Saat / Sahat Çukuru (Iğdır) ve İran'a doğru bir yolculuk söz konusu iken, Erzurumlu'da Karadeniz sahillerinden Çankırı”şeklinde konuştu.

Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof.Dr.Osman Karatay’ında katıldığı sohbette Bekirhan sohbete katılanların sorularının cevapladı.