Giriş
Bu dönemde, gençlerin karşı karşıya kaldıkları en büyük zorluklardan biri, çeşitli hazların ve arzuların yönetimi ve ertelenmesidir. Hazların ertelenmesi ve hayatın amacını anlamak, gençlerin sağlıklı bir yaşam sürdürmeleri ve toplumda olumlu bir rol oynamaları için kritik öneme sahiptir. Bu makalemizde, hazların tanımını yapacak, gençlerin bu hazları nasıl yöneteceğini ve erteleyeceğini bilimsel bir bakış açısıyla ele alacağız.
Hazların Tanımı ve Türleri
Haz, ferdin belirli bir isteğinin veya ihtiyacının karşılanması sonucu yaşadığı memnuniyet ve mutluluk hissidir. Hazlar, temel fizyolojik ihtiyaçlardan (açlık, susuzluk) daha karmaşık psikolojik ve sosyal ihtiyaçlara (sevgi, kabul görme) kadar geniş bir yelpazede yer alır. Bu hazlar, genellikle kısa vadeli tatminler sağlar ancak uzun vadede çeşitli zorluklar ve sorunlar oluşturabilir.
Fiziksel Hazlar
Fiziksel hazlar, ferdin bedeninden kaynaklanan ve genellikle hızlı bir şekilde tatmin edilebilen hazlardır. Örneğin, yemek yeme, içecek tüketme, cinsel aktiviteler, uyku ve rahatlama gibi aktiviteler fiziksel hazlara örnek olarak verilebilir.
Duygusal ve Sosyal Hazlar
Duygusal ve sosyal hazlar, ferdin duygusal durumunu ve sosyal ilişkilerini etkileyen hazlardır. Sevgi, kabul görme, saygı, arkadaşlık gibi duygusal ve sosyal bağlamda elde edilen tatminler bu kategoriye girer.
Maddi ve Manevi Hazlar
Maddi hazlar, ferdin sahip olduğu fiziksel varlıklar ve maddi kaynaklardan elde edilen tatminlerdir. Para, mal, mülk sahibi olma gibi. Manevi hazlar ise ferdin ruhsal ve duygusal tatminleridir. İnanç, ibadet, tefekkür, iç huzur gibi manevi aktiviteler bu tür hazlar arasında sayılabilir.
Gençlerin Hazları Yönetmesi
Gençlerin hazları yönetme becerisi, yaşam kalitelerini artırmak ve olumsuz sonuçlardan kaçınmak için kritik bir öneme sahiptir. Hazların yönetimi, gencin kendine hakim olma, özdenetim ve uzun vadeli hedeflere odaklanma yeteneğini geliştirmesi anlamına gelir.
Özdenetim ve İrade Geliştirme
Özdenetim, ferdin anlık isteklerine karşı koyabilme ve uzun vadeli hedeflerine ulaşma yolunda sabırlı olma yeteneğidir. Özdenetim ve irade geliştirmek, gençlerin hazları yönetmede en önemli araçlardan biridir. Bu becerilerin geliştirilmesi için çeşitli stratejiler uygulanabilir:
Kademeli İlerleme ve Küçük Hedefler Belirleme
Gençlerin büyük hedeflere ulaşmaları için öncelikle küçük ve ulaşılabilir hedefler belirlemeleri önemlidir. Küçük adımlarla ilerlemek, başarı hissi uyandırır ve özdenetim becerisini güçlendirir.
Tefekkür ve Dikkat Eksikliği Uygulamaları
Tefekkür ve dikkat eksikliği uygulamaları, ferdin farkındalığını artırarak anlık hazlara karşı koyma yeteneğini güçlendirir. Bu tür uygulamalar, gençlerin duygusal ve zihinsel dengeyi sağlamalarına yardımcı olabilir.
Destekleyici Sosyal Çevre Oluşturma
Gençlerin hazları yönetmelerinde destekleyici bir sosyal çevrenin rolü büyüktür. Aile, arkadaşlar ve danışman, gençlerin sağlıklı seçimler yapmalarına yardımcı olabilir. Olumlu rol modeller, gençlere doğru kararlar alma konusunda yol gösterir ve rehberlik eder.
Eğitim ve Bilinçlendirme
Eğitim, gençlerin hazları ve bu hazların sonuçları hakkında bilinçlenmelerini sağlar. Okullarda ve diğer eğitim kurumlarında verilen değer eğitimi, gençlerin ahlaki ve etik değerleri benimsemelerine yardımcı olur. Ayrıca, sağlıklı yaşam tarzı ve özdenetim becerileri hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlar.
Hazların Ertelenmesi: Sabır ve Beklemeyi Öğrenmek
Hazların ertelenmesi, ferdin anlık tatminleri erteleyerek uzun vadeli hedeflere odaklanmasıdır. Bu beceri, gençlerin hayatlarını daha anlamlı ve amaçlı kılmak için kritik öneme sahiptir.
Sabır ve Bekleme Becerisinin Geliştirilmesi
Sabır, bireyin zorluklar karşısında metanetli olma ve bekleme yeteneğidir. Sabır ve bekleme becerisi, gençlerin hazları ertelemesinde temel bir rol oynar. Bu becerinin geliştirilmesi için çeşitli yöntemler uygulanabilir:
Marşmallow Deneyi ve Gecikmiş Tatmin
Marşmallow Deneyi, çocukların anlık tatminlerini erteleyerek daha büyük bir ödül elde etmelerini konu alan bir deneydir. Bu deney, sabır ve beklemenin uzun vadede daha büyük ödüller getirdiğini göstermektedir. Gençlerin bu tür deneylerle tanışması, hazları erteleme konusunda farkındalık oluşturur.
Planlama ve Zaman Yönetimi
Planlama ve zaman yönetimi becerileri, gençlerin hedeflerine ulaşmaları için kritik öneme sahiptir. Etkili planlama, gençlerin anlık tatminleri erteleyerek uzun vadeli hedeflere odaklanmalarını sağlar.
İnanç ve Değerler Sistemi
İnanç ve değerler sistemi, ferdin hayatını anlamlandıran ve yön veren unsurlardır. Dini ve ahlaki değerler, gençlerin hazları erteleme konusunda önemli bir motivasyon kaynağıdır. Örneğin, İslam dininde nikahsız ilişkilerin zina olarak kabul edilmesi ve evlilikle bu ilişkinin meşru hale gelmesi, gençlerin cinsel hazları ertelemesi için güçlü bir değer sistemi sunar.
Uzun Vadeli Hedeflerin Belirlenmesi
Uzun vadeli hedefler, ferdin yaşamına anlam ve amaç katar. Gençlerin uzun vadeli hedefler belirlemeleri, anlık tatminleri erteleyerek bu hedeflere ulaşma motivasyonunu artırır. Bu hedefler, eğitim, kariyer, kişisel gelişim veya manevi tatmin alanlarında olabilir.
Sonuç
Gençlerin hazları yönetme ve erteleme becerisi, sağlıklı ve anlamlı bir yaşam sürdürmeleri için hayati öneme sahiptir. Özdenetim, sabır, destekleyici sosyal çevre ve sağlam bir değerler sistemi, bu becerilerin geliştirilmesinde önemli rol oynar. Eğitim ve bilinçlendirme, gençlerin hazların sonuçlarını anlamalarına ve uzun vadeli hedeflere odaklanmalarına yardımcı olur. Gençlerin hayatın amacını ve anlamını kavramaları, anlık tatminlerden kaçınarak daha büyük hedeflere yönelmelerini sağlar. Bu süreçte, ailelerin ve eğitimcilerin rehberliği ve desteği, gençlerin bu becerileri geliştirmelerinde kritik bir rol oynar.
Adnan Kalkan
adnankalkan01@gmail.com
Twitter: @adnankalkan01
YouTube: Adnan Kalkan
instagram: adnankalkan01
Facebook: adnankalkan01
