Hazreti Muhammed (sallallahu aleyhi ve sellem), peygamberliğinin yanı sıra tarih sahnesinde örneği az bulunan bir devlet reisi olarak da temayüz etmiştir. Onun liderliği salt siyasi bir otorite değil; adalet, ahlak, hukuk ve merhamet merkezli bir yönetim anlayışı.
1. Hukuka Dayalı Bir Devlet Reisi:
Peygamberimiz Hz. Muhammed (asm) devleti şahsi otoriteyle değil, vahye dayalı hukukla yönetti. Medine’ye hicretten sonra hazırlanan Medine Sözleşmesi, yazılı anayasa mahiyetinde.
Bu anlaşmayla Müslümanlar, Yahudiler ve müşrikler hukuk önünde eşit kabul edilmiştir. Hiç kimseye, hatta kendi ailesine dahi hukukun üstünde bir imtiyaz tanımamıştır.
“Kızım Fatıma dahi hırsızlık yapsa cezasını verirdim.”
2. Adalet Merkezli Bir Yönetici:
Onun devlet anlayışında adalet, iktidarın temelidir. Güçlü–zayıf, zengin–fakir ayrımı yapmadan hükmetmiştir.
Gayrimüslimlerin haklarını da bizzat korumuştur.
Haksızlığa uğrayan herkes, doğrudan kendisine başvurabilmiştir.
3. İstişareyi, Ortak Aklı Esas Alan Peygamber:
“Resul-ü Ekrem (ASM), iktidarın gücünü değil; gücün ahlakını temsil etmiştir.”
Hz. Muhammed (asm) tek adam yönetimi kurmamış, istişareyi (şûrâ) devlet yönetiminin temeline koymuştur.
Savaş, barış ve sosyal konularda sahabeyle görüş alışverişi yapmıştır. Kendi görüşünden vazgeçip başkalarının fikrini uyguladığı çok sayıda örnek vardır (Bedir, Uhud, Hendek).
4. Merhametli ve İnsan Odaklı Bir Reis:
Onun (asm) yönetiminde insan izzetinefsi kutsaldır. Fetihlerde intikam değil, affı esas almıştır (Mekke’nin fethi).
Esirler, kadınlar, çocuklar ve siviller korunmuştur. Devlet gücü, korkutmak için değil yaşatmak için kullanılmıştır.
5. Mütevazı ve Hesap Verebilir Bir Yönetici:
Hz. Muhammed (asm) diğer krallar, imparatorlar gibi saraylarda yaşamamış, halktan biri gibi hayat sürmüştür. Devlet hazinesini şahsi çıkarı ve rahatı için kullanmamıştır.
Yanlış yapıldığında uyarılmayı, vahyile irtibatlı olmayan durumlarda tabii karşılamıştır. Bu yönüyle de otoriter değil, ahlaki liderdir.
6. Barışı Önceleyen, Savaşı Zaruret Gören Devlet Anlayışı:
Savaş Onun(asm) için hep son çare olmuştur. Hudeybiye Antlaşması gibi, görünüşte aleyhte olan ama uzun vadede barış getiren adımları atmıştır.
Malum, Düşmanlarına bile verilen sözlere sadık kalmıştır. Sonuç olarak denebilir ki Hazreti Muhammed ( asm) hukuk devletini kuran, adaleti esas alan, istişareye açık, merhametli, mütevazı ve ahlaklı bir devlet reisidir. Bu da O'nun (asm) hak peygamber olduğunun bedihi bir delilidir
Onun ( asm) liderliği, sadece İslam tarihi için değil; insanlık tarihi için de evrensel bir yönetim modelidir.İktidarın gücünü değil, gücün ahlakını temsil etmiştir.
Kategori: Siyer & İslam Tarihi
