SURİYE İÇ SAVAŞININ NETİCELERİ
- 13 yıl süren Suriye iç savaşında 2022 rakamlarına göre 500.000'e yakın (470.000) kişi hayatını kaybetti. Bunların 20.000-30.000'ini siviller oluşturuyor (BM Suriye Politik Araştırma Merkezi - SCPR).
- 500 çocuk öldü, 400 çocuk tutuklandı (UNICEF - Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu).
- 127.916 kişi cezaevlerine atıldı, 13.983 kişi Beşşar Esad rejiminin işkencesi altında hayatını kaybetti (Suriye İnsan Hakları Teşkilatı - SNHR).
- PEW Araştırma Merkezi'ne göre; 13 milyon Suriyeli göç etmek zorunda kaldı. (Savaş öncesi Suriye nüfusu 21 milyon civarıydı).
- 3.644.000 kişi Türkiye'ye,
- 1 milyon kişi Lübnan'a,
- 660.000 kişi Ürdün'e,
- 250.000 kişi Irak'a,
- 150.000 kişi Kuzey Afrika'ya,
- 530.000 kişi Almanya'ya,
- 110.000 kişi İsveç'e,
- 50.000 kişi Avusturya'ya,
- 100.000 kişi Kuzey Amerika'ya göç etti.
- 13 milyon kişi yardıma muhtaç hale geldi. Açlık ve ilaç yetersizliğinden 921 kişi hayatını kaybetti (SNHR).
- 54 yıldır iktidarda olan Esad hanedanı (Hafız Esad - Beşşar Esad) yıkıldı.
- Suriye'nin ekonomik zarara uğradığı tahmin edilen miktar: 143 milyar dolar (BM).
- Türkiye, Suriyeli sığınmacılar ve Kuzey Suriye'deki SMO için 100 milyar doların üzerinde harcama yaptı.
- Suriye ve Suriye üzerinden yapılan ihracat gelirleri azaldı.
- Türkiye, sığınmacılar sebebiyle; sosyal, kültürel, demografik, iş barışı gibi problemlerle uğraştı.
- ABD'nin Patriot savunma sistemini vermemesi üzerine 2.5 milyar dolar vererek Rusya'dan S-400 alındı.
- ABD ile ortak F-35 projesinden çıkartılan Türkiye, hem uçakları alamadı hem de ABD'ye ödediği 1.4 milyar dolarlık bedeli geri alamadı.
- Türkiye, 900 km Suriye sınırı boyunca YPG/PKK terör örgütü ile komşu oldu.
- İran, Hizbullah liderlerinin öldürülmesiyle bölgedeki hakimiyetini büyük ölçüde kaybetti.
- ABD, Fırat'ın doğusundan Irak sınırına kadar olan Suriye topraklarının 1/3'ünü PYD-YPG (SDG) eliyle işgal etti.
- ABD, Suriye'de 18 üs kurarak bir "Kürt devletçiği" oluşturdu.
- Rusya, Suriye'ye yerleşerek Akdeniz'e inme fırsatı buldu.
- Tartus'ta deniz üssü, Hmeymim'de hava üssü kurdu.
- Suriye'de 16 askeri üs kurarak bölgeye yerleşti.
- İsrail, Golan Tepeleri'ni ve Hermon Dağı'nı işgal etti.
- Suriye'nin stratejik noktalarına hava saldırıları düzenleyerek savunma sistemlerini çökertti.
- Böylece, Irak'tan sonra kendisine tehdit oluşturan Suriye'yi de etkisiz hale getirdi.
SON SÖZ
- ABD, Irak'tan sonra fiilen Suriye'yi de parçalayarak BOP'un Suriye ayağını gerçekleştirdi.
- Ortadoğu'da İsrail'e tehdit oluşturabilecek bir devlet kalmadı.
- Türkiye, Suriye'nin bütünlüğünü sağlamak ve merkezi bir yönetim kurulması için çalışmalıdır.
- Tarih tekerrür ediyor ve sömürü devam ediyor. Demek ki, ibret alınmıyor...
