SÖMÜRGECİLERİN PLANLARI VE TAŞERON ÖRGÜTLERİN KURULMASI
Tabiatta genelde vahşi hayvanlar kendi yaşam alanlarını belirlerler. Yaşam alanlarını harici saldırganlara karşı ölümüne korurlar. Bu özellik onlara yaratılışlarıyla birlikte verilmiştir. Vahşi tabiatta bir düzen ve görünmeyen bir hukuk vardır. İnsan eli karışmazsa her canlı bir denge içinde yaşamını sürdürür.
Profesyonel avcılar, evvela avlanacakları saha hakkında bilgi sahibi olur, sonra da bizzat sahayı inceler ve ona göre de plan yaparlar (hangi teçhizatları temin edecekler, hangi cins köpek, atmaca, vs kullanacaklar).
Sömürgeci devletler/müttefikler de sömürecekleri devlet/devletleri evvela iyice etüt ederler (insan, demografik yapı, inanç, mezhep, ırk, yerüstü ve yeraltı kaynakları, vs bakımından). Bu iş için resmi-gayri resmi vasıtaları kullanırlar (elçilikler, eğitim müesseseleri, ticari şirketler, istihbarat teşkilatları, vs). Teorik ve sahadaki pratik bilgilere göre kısa, orta ve uzun vadeli planlamalar yapılır. Planlar devamlıdır ve aralarında bir kopukluk olmaz. Ancak zamana, zemine ve ani değişimlere karşı süre ve taktikler esnek tutulur (A, B, C, D... planları vardır.).
Şimdi geçmişe gidip hafızalarımızı tazeleyelim:
SOVYETLER BİRLİĞİ’NİN AFGANİSTAN’I İŞGALİ
Afganistan Cumhuriyeti, Sevr Devrimi denen Nisan 1978'de gerçekleştirilen askeri darbe ile yıkıldı. Yerine Sovyetlerin desteklediği Afganistan Demokratik Cumhuriyeti (Komünist idare) kuruldu. Yeni hükümete karşı bazı muhalifler ayaklanma başlattı. Bunun üzerine 24 Aralık 1979'da Rus ordusu Afganistan'a girdi. Devlet başkanı Hafizullah Amin öldürüldü, yerine Babrak Karmal getirildi. Babrak Karmal’ın başkanlığını tanımayan ve Sovyet güçlerine karşı olan vatanseverler bir mücadele başlattılar. Afgan Mücahitleri olarak bilinen grubu ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) 1979-1989'da Pakistan istihbarat teşkilatı ile birlikte ‘Siklon operasyonu’ adı verilen bir program çerçevesinde eğitti ve donattı. Bu mücadeleye başta Suudi Arabistan, BAE, Mısır olmak üzere Arap ülkeleri ve diğer Müslüman ülkelerden mücahitler katıldı. Arap mücahitler arasında Abdullah Azzam ve Usame bin Ladin ön planda rol oynadı. Daha sonra (1986) Abdullah Azzam ile Usame bin Ladin’in arası açıldı. U.B. Ladin El Masada’yı kurdu. 1988'de El Masada, radikal Selefi bir örgüt olan El Kaide’ye evrildi. El Kaide ABD ve Suudi Arabistan tarafından desteklendi.
El Kaide daha sonra 11 Eylül 2001 ABD ve 12 Ekim 2002 Bali (Endonezya) saldırılarını gerçekleştirdi. El Kaide, BMGK, NATO, AB ve diğer bazı ülkeler tarafından terör örgütü olarak ilan edildi. U.B. Ladin 2 Mayıs 2011'de ABD’nin özel kuvvetleri tarafından öldürüldü. El Kaide’nin başına U.B. Ladin’in yardımcılarından Eymen ez Zevahiri geçti. Bu gün El Kaide’den türeyen çeşitli selefi örgütler çoğu Ortadoğu’da olmak üzere çeşitli ülkelerde faaliyet göstermektedirler.
Sovyetler Birliği’nin 15 Şubat 1989'da Afganistan’dan çekilmesinden sonra U.B. Ladin’in El Kaidesi de başta olmak üzere yabancı ‘Cihatçılar’ Afganistan, Pakistan ve diğer ülkelerde (ABD, Ortadoğu, Avrupa, vs) ‘Cihad’ yapmayı sürdürdüler. Pakistan’da mülteci olarak bulunan Afganlıların çocukları medreselerde eğitim görerek ‘Taliban’nın çekirdeğini oluşturdular.
Sovyetler Birliği ile ABD arasında bir vekalet savaşı halinde cereyan eden Afganistan iç savaşı hiçbir zaman bir düzen getirmedi ve aksine hep kaos ortamını oluşturdu. Ve iç savaş 27 Eylül 1996'da Taliban’ın yönetime el koymasına kadar devam etti. Afganistan iç savaşı sonunda yaklaşık 3.500.000 Afgan’ın ölümüne, milyonlarcasının çeşitli yerlere göç etmesine ve milyarlarca Afganilik maddi zarara yol açtı.
Sovyetler Birliği’nin Afganistan’a müdahalesi 7.5 milyar dolar harcamasıyla kendisine pahalıya mal oldu. Ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinin (SSCB) dağılmasını hızlandırdı. Önce 1991 Ağustos Darbesi, ardından da 26 Aralık 1991'de Sovyet lideri Mihail Gorbaçov’un devrilmesiyle SSCB dağıldı.
11 Eylül 2001'de New York’taki Dünya Ticaret Merkezi'ne uçaklarla saldırıldı. Saldırıyı El Kaide üstlendi. ABD yaygın bir propaganda ile sözde bir 'İslam terörü' yalanıyla dünya milletlerini kandırıp, bir 'İslamofobi' oluşturdu. Dünya milletleri terörün, sadece belli yerlerde (Orta Doğu) olmayıp, yaygınlaşacağı korkusuna kapıldılar. ABD, El Kaide ve lideri Usame bin Ladin'i cezalandırmak bahanesiyle 7 Ekim 2001'de (11 Eylül'den 26 gün sonra) AFGANİSTAN'I İŞGAL ETTİ. ABD, Afganistan’ı işgalinden 1 Mayıs 2021'de terk edinceye kadar 20 sene Afganistan'ı sömürdü (madenler, vs). ABD’nin Afganistan'ı işgalinde; 100.000 yakın insan öldü. Afganistan fakirleşti. 30 milyon Afganlı'nın 20 milyonu günlük 1.5 $'a çalıştırıldı.
NETİCE VE ÇIKARILACAK DERS
Sovyetler Birliği’nin Afganistan’a müdahalesiyle çıkan Afgan iç savaşında; 1- Afganistan devleti ve Afgan halkı kaybetti 2- SB kaybetti (SB dağıldı, ekonomik olarak çöktü.) 3- ABD kazandı (Afganistan’ı sömürdü. Bir ‘İslamofobi’ yalanını dünyaya yaydı. İleride kullanacağı örgütleri kurdu).
Devam edecek…
Kaynakça: 1- Kakar, M. Hasan, Afghanistan: The Soviet Invasion and the Afghan Response. 2- Maley, William, The Afghanistan Wars. 3- Kalinovsky, Artemy, A Long Goodbye: The Soviet Withdrawal from Afghanistan.